Fréttir

Jón Ólafur Halldórsson, formaður SVÞ, skrifar í Morgunblaðið og hvetur landsmenn til að sýna samtakamátt í verki og skipta við íslensk fyrirtæki.

The post Höldum áfram – samstaðan mun fleyta okkur langt appeared first on SVÞ - Samtök verslunar og þjónustu.

Starfsemi og þjónusta sem krefst mikillar nálægðar milli fólks er óheimil á meðan samkomubannið er í gildi. Þar undir falla hárgreiðslustofur, snyrtistofur, nuddstofur og önnur sambærileg starfsemi.

Harpa Ómarsdóttir hárgreiðslumeistari rekur tvær hárgreiðslustofur á höfuðborgarsvæðinu. Hún sagði í samtali við morgunþátt Rásar 1 og Rásar 2 í morgun að það væri erfitt að standast skil á ýmsum kostnaði þegar engar tekjur eru að koma inn í fyrirtækið. Til dæmis þarf hún áfram að greiða starfsfólki laun og borga húsaleigu og önnur föst gjöld.

Harpa leigir út stóla til hárgreiðslufólks á stofunum sínum. Hún segir erfitt að rukka fólk um stólaleigu áfram þegar hún veit að það fólk er ekki með neinar tekjur.

Hún sagði stöðuna sem upp er komin vegna samkomubanns vera „skrýtna“. Harpa greindi frá því að hún og aðrir í hennar starfsstétt vilja að ríkisstjórnin stígi inn og komi fyrirtækjum á borð við hárgreiðslu- og snyrtistofur til aðstoðar. Hún benti á að úrræðið þar sem starfsfólk er sett á hlutabætur duga skammt fyrir fyrirtæki sem eru ekki með neina innkomu á meðan á samkomubanninu stendur. Harpa segir slík fyrirtæki þurfa annars konar aðstoð.

Þessi grein birtist fyrst á Mannlíf.is
Erfitt að standast skil með engar tekjur

Ákvörðun fjármálaeftirlits Seðlabankans um að veita Samherja undanþágu frá yfirtökuskyldu í Eimskip kom mörgum á óvart. Atburðarás síðustu vikna hefur verið hin sérkennilegasta. Aðeins tíu dögum eftir að hafa eignast yfir þrjátíu prósenta hlut í flutningarisanum og boðað yfirtökutilboð óskaði útgerðin eftir undanþágu frá yfirtökuskyldunni. Í kjölfarið seldi hún sig niður fyrir yfirtökumörkin og aðeins degi síðar var tilkynnt um þá ákvörðunar stjórnar Eimskips, sem Samherjinn Baldvin Þorsteinsson er í forsvari fyrir, að fella afkomuspá ársins úr gildi.

Í yfirlýsingu eftirlitsins sagði að með „undanþágunni [væri] ekki gengið á minnihlutavernd annarra hluthafa“. Erfitt er að sjá hvernig hagsmunir minni hluthafa eru tryggðir með því að ekki komi fram yfirtökutilboð. Gengi bréfa Eimskips féll um átta prósent í viðskiptum á miðvikudag, sama dag og fjármálaeftirlitið tilkynnti um ákvörðun sína, og stendur nú í 126 krónum á hlut en yfirtökutilboð Samherja hljóðaði upp á 148 krónur.

Nokkra athygli vakti á aðalfundi VÍS fyrir skemmstu þegar lífeyrissjóðirnir fóru gegn tillögu tilnefningarnefndar félagsins og kusu Mörtu Guðrúnu Blöndal, yfirlögfræðing ORF Líftækni, til áframhaldandi setu í stjórn. Sem dæmi dreifði Gildi atkvæðum sínum jafnt á Mörtu og Vilhjálm Egilsson og þá er Lífeyrissjóður verslunarmanna ekki heldur sagður hafa getað sætt sig við þá ákvörðun tilnefningarnefndar að mæla ekki með Mörtu. Stjórnarkjörið sætir þannig tíðindum, enda þekkjast afar fá dæmi þess að lífeyrissjóðir fari gegn slíkum nefndum.

Guðfinna Helgadóttir, sérfræðingur í viðskiptaþróun hjá Arion banka, og Jón Óttar Birgisson, framkvæmdastjóri Stöpla Advisory, tóku sæti í stjórn Stefnis, dótturfélags Arion banka, á nýlegum aðalfundi sjóðastýringarfélagsins. Stjórnin er nú skipuð þremur í stað fimm en Sigrún Ragna Ólafsdóttir gegnir áfram stjórnarformennsku.

Í nýrri könnun meðal aðildarfyrirtækja SA og SI kemur fram að stjórnendur 75% fyrirtækja i iðnaði vænta þess að tekjur dragist saman.

Ívar Ingimarsson sem rekur tvö gistiheimili á Egilsstöðum segir landslagið í afþreyingu allt í kringum landið gjörbreytt á síðasta áratug og vonast eftir því að ferðaávísun innanlands virkji bæði ferðaglaða Íslendinga til að ferðast innanlands í sumar sem og ferðaþjónustufyrirtæki til að koma til móts við þá með frekari tilboðum.

Í gærkvöldi og nótt sinnti lögreglan á höfuðborgarsvæðinu eftirliti vegna samkomubanns á skemmtistöðum. Við eftirlit kom í ljós að allir staðir sem farið var á reyndust lokaðir.

Hert samkomubann tók gildi á miðnætti 24. mars og nú mega aðeins 20 manns koma saman í einu í stað 100 áður vegna útbreiðslu kórónaveirunnar. Sund­laug­um, lík­ams­rækt­ar­stöðvum, skemmtistöðum, spila­söl­um, spila­köss­um og söfn­um skal lokað meðan á samkomubanninu stendur.

Svandís Svavarsdóttir heilbrigðisráðherra hefur ákveðið að framlengja til 4. maí þær takmarkanir á samkomum og skólahaldi sem áttu að falla úr gildi 13. apríl. Ákvörðunin er í samræmi við tillögu sóttvarnalæknis. 

Þessi grein birtist fyrst á Mannlíf.is
Allir skemmtistaðir lokaðir

Rúmlega 90 prósent forsvarsmanna fyrirtækja telja að tekjur muni minnka milli annars ársfjórðungs í fyrra og sama fjórðungs í ár vegna COVID-19 faraldursins. Þetta kemur fram í könnun sem Maskína gerði fyrir Samtök atvinnulífsins.

Þá telja 80 prósent að tekjurnar hafi verið lægri í mars síðastliðnum en í marsmánuði í fyrra. Telja þeir að tekjurnar muni minnka um helming að meðaltali. Tæplega sex þúsund manns verið sagt upp störfum, langstærstur hluti í ferðaþjónustu og flutningum.

„Þetta er í takt við það sem við höfum óttast. Þrátt fyrir að faraldurinn hafi mest áhrif á ferðaþjónustu og tengdar greinar þá benda þessar niðurstöður til þess að áhrifin séu víðtækari og nái til nánast allra atvinnugreina. Það er sláandi að sjá að forsvarsmenn 90 prósent fyrirtækja telja að tekjurnar muni minnka en kemur að sama skapi ekki mikið á óvart,“ segir Ásdís Kristjánsdóttir, forstöðumaður efnahagssviðs SA. „Það blasir við að efnahagslegur kostnaður vegna COVID-19 verður gríðarlega mikill. Enn ríkir mikil óvissa, eins konar snögghemlun atvinnulífsins lýsir best stöðunni, og botninn er ekki í sjónmáli.“

Almenn ánægja mælist með aðgerðir stjórnvalda. „Þegar fyrsti aðgerðapakki stjórnvalda var kynntur fyrir rúmlega tveimur vikum var vitað að þörf yrði á enn meiri aðgerðum. Við vonumst til að sjá frekari aðgerðir kynntar á næstunni og mikilvægt að stjórnvöld gangi ákveðin til verks líkt og við erum að sjá til dæmis flest Evrópuríkin gera. Fyrirtæki sem sjá fram á verulegan tekjusamdrátt áfram verða að vita hvaða úrræði eru í boði til að gera frekari ráðstafanir.“

Ásdís segir að næsti aðgerðapakki verði að taka mið af því að áhrif faraldursins muni vara jafn lengi eða lengur en svörtustu spár hafa hingað til gert ráð fyrir. Erlendir skammtímahagvísar benda til þess að þessi niðursveifla verði ein sú dýpsta sem mælst hefur frá seinna stríði.

„Mikilvægt er að horfa til þess sem önnur ríki eru að gera, erlendis hafa stjórnvöld veitt fyrirtækjum sem lenda í verulegum tekjusamdrætti beina ríkisstyrki upp í sinn fasta kostnað, eða lána til fyrirtækja á engum vöxtum svo dæmi séu tekin. Frekari frestun opinberra gjalda getur ekki verið hluti af lausn á vanda fyrirtækja, heldur jafnvel búið til stærra vandamál seinna sem fyrirtæki ráða ekki við. Forsenda þess að við getum séð hagvöxt á ný og fjölgað störfum á ný er að hér séu fyrirtæki ekki of skuldsett þegar fer að birta til á ný.“

Miðað við erlendar greiningar sem nú birtast er útlit fyrir að niðursveiflan verði mun dýpri og alvarlegri en í fyrstu var gert ráð fyrir. „Í byrjun mars voru flestir greiningaraðilar á því að áhrifin yrðu eins konar V-laga á heimshagvöxtinn.Skörp dýfa á meðan faraldurinn gengur yfir en viðsnúningurinn yrði þeim mun sterkari. Nú eru hins vegar greiningar að gera ráð fyrir U-laga áhrifum, eða jafnvel „Nike-laga“, og að það muni taka lengri tíma að vinna upp framleiðslutapið,“ segir Ásdís.

„Við verðum að búa okkur undir að hér á landi verði niðursveiflan líklega dýpri en við sáum fyrir rúmlega tíu árum síðan. Aftur á móti eru allar forsendur til að ætla að efnahagsbatinn gangi hraðar fyrir sig og skiptir höfuðmáli að hið opinbera, Seðlabankinn og bankakerfið hafi getu og svigrúm til að mæta því áfalli sem nú gengur yfir. Við erum því sem betur fer ekki að sjá jafnmikið gengisfall og verðbólguskot líkt og síðast, þegar við þurftum að leita til annarra þjóða og Alþjóðagjaldeyrissjóðsins um lánafyrirgreiðslu.“

Gústaf Steingrímsson, hagfræðingur hjá Landsbankanum, segir stöðuna í ferðaþjónustunni mjög erfiða. „Það má segja að búið sé að kippa rekstrargrundvellinum undan hótelum sem og öðrum ferðaþjónustufyrirtækjum á meðan ferðatakmarkanir verða í gildi,“ segir Gústaf. „Það er mikil óvissa og enginn veit neitt.“

Vonir eru bundnar við að aðgerðir stjórnvalda til að hvetja landsmenn til að ferðast innanlands í sumar muni milda áhrifin. „Íslendingar voru um tíu prósent allra sem gistu á hótelum í fyrra, ef þeir taka við sér mun það milda höggið eitthvað en samdrátturinn verður alltaf mikill.“

Fjöldi erlendra ferðamanna hér á landi hefur margfaldast síðasta áratuginn. Gústaf segir ekkert sérstakt því til fyrirstöðu að ná þeim fjölda aftur en það gæti tekið tíma.

„Þjónustustigið í ferðaþjónustunni gæti minnkað við það tímabundið. Það mun síðan leiða til þess að það mun taka nokkurn tíma fyrir okkur að ná aftur þeim tekjum sem við höfðum af erlendum ferðamönnum fyrir áfallið að öðru óbreyttu.“

Framtakssjóðurinn Icelandic Tourism Fund, sem rekinn er af Landsbréfum, hagnaðist um 153 milljónir króna á síðasta ári og dróst hagnaður saman um 186 milljónir króna á milli ára. Á síðasta ári seldi sjóðurinn eignarhlut í fimm félögum til Arctic Adventures í skiptum fyrir 21% eignarhlut í félaginu. Í ársreikningi ITF er hluturinn metinn á rúmlega 2,5 milljarða króna sem jafngildir heildarverðmæti fyrirtækisins upp á 12 milljarða króna.

Veiðiréttarhafar eru á meðal þeirra aðila í ferðaþjónustu sem horfa upp á algjört hrun vegna COVID-19. Tjónið hleypur hjá einum þeirra á tugum milljóna.

„Þetta lítur helvíti illa út,“ segir veiðileyfasalinn og leiðsögumaðurinn þaulreyndi Árni Baldursson. Hann á fyrirtækið Lax-á, sem hefur um árabil leigt veiðisvæði og selt veiðileyfi auk þess að bjóða upp á veiðiferðir til landa eins og Rússlands og Noregs. Árni sér fram á tug milljóna tjón vegna kórónuveirunnar.

Venjan er sú að erlendur veiðimaður sem kaupir veiðileyfi greiðir helminginn við bókun en seinni helminginn þegar nær dregur. Árni segir að allt fjárstreymi til fyrirtækisins sé í frosti. Enginn greiði seinni helming greiðslunnar og allir þeir sem ekki höfðu greitt helminginn hafi afbókað. Hann segist hafa gert eina tilraun til að rukka fastakúnna síðustu daganna. „Are you out of your mind?“ var svarið sem hann fékk til baka, sem þýða mætti „Ertu viti þínu fjær?“ „Þar með lauk innheimtu minni í mars,“ segir Árni og hlær, þrátt fyrir allt.

Þetta má ekki verða til þess að markaðsstarf til margra áratuga sé fyrir bý.

Margir veiðiréttarhafar greiða helming rentunnar til landeigenda í apríl, á grundvelli samnings. Árni er einn þeirra. Hann á von á því að vorgreiðslan geti reynst mörgum fyrirtækjum á þessum markaði erfið. „Það verður mikill hristingur ef það kemur ekkert í kassann,“ útskýrir hann.

Eldri menn kaupa dýrustu ferðirnar

Árni segir að flestir þeir viðskiptavinir sem mestu eyði í veiðiferðir hjá Lax-á séu eldri menn sem eru vel stæðir. Þeir eru jafnframt í áhættuhópi vegna kórónuveirunnar, fyrir aldurs sakir. Ekki bæti úr skák að bresk stjórnvöld hafi sagt eldra fólki að ferðast ekkert næstu sex mánuðina en Bretar eru nokkuð áberandi við íslenskar veiðiár á sumrin. Einnig sé búið að ákveða að loka Rússlandi fyrir veiði allt næsta sumar og að í Skotlandi, þar sem Lax-á er með ársvæði á leigu, sé bannað að veiða.

„Það er búið að hætta við allt í sumar,“ segir hann um þessi svæði en utanlandsferðir með veiðimenn hafa verið ein stærsta tekjulind fyrirtækisins. „Þetta lítur þess vegna hörmulega út,“ segir Árni. Hann er vonlítill um að júlí, ágúst og september verði í lagi. „Það þýðir ekki alveg að útiloka það, en það yrði svakaleg heppni. Ég held að þeir komi bara ekki. Heimurinn verður ekki kominn á lappirnar svona fljótt.“

Færa menn á milli ára

Árni segir að helsta úrræði veiðileyfasala sé að færa menn á milli ára, sem greitt hafi helming veiðileyfanna. Flestir kúnnar sumarsins verði sennilega færðir til næsta sumars. Það muni hins vegar skerða söluna næsta sumar, svo tjónið sé mikið. „Við getum ekki borgað þeim til baka því við erum búnir að borga landeigendum aðra greiðsluna. Peningurinn er farinn frá okkur.“ Hann segir að tjónið hjá fyrirtækinu hlaupi á tugum milljóna króna og hann eigi von á því að fyrirtækið nýti sér úrræði stjórnvalda um hlutabætur. Fjórir starfsmenn vinna á skrifstofu fyrirtækisins. Þar hafi fólk ekkert að gera nema taka á móti afbókunum. „Það eru allir í að slökkva elda. Þetta er algjör hryllingur.“

Árni á von á því að setjast niður með landeigendum og reyna að semja um málið. Það séu allir á sama báti. Hann segir að finna verði út úr því hvort ákvæði samninga um óviðráðanlegar ytri ástæður gildi nú. „Menn verða að standa í lappirnar og greiða úr þessu. Þetta má ekki verða til þess að markaðsstarf til margra áratuga sé fyrir bý.“

„Það er bara allt farið“

Kristján Páll Rafnsson er eigandi Fish partner, sem er einn stærsti ferðaskipuleggjandinn á Íslandi þegar kemur að veiðiferðum. Fish partner gerir að stórum hluta út á urriðasvæðin á Þingvöllum á vorin. Þar eru bestu mánuðirnir apríl, maí og inn í júní. „Það er bara allt farið,“ segir hann um bókanir erlendra veiðimanna yfir það tímabil.

Kristján segir að flestir þeir sem eru komnir yfir sextugt hafi afbókað ferðir allt fram í ágúst. Það séu oft veiðimenn sem kaupa fulla þjónustu. Yngri veiðimennirnir gætu komið með skömmum fyrirvara.

Aðspurður segist Kristján eiga í góðum samskiptum við landeigendur og að allir skilji hvað við er að eiga. „Ef allt fer á versta veg þá verða allir að taka á þessu saman. Það eru allir á sömu blaðsíðu.“

Kristján á von á því að reyna að herja betur á innalandsmarkað í vor og sumar, en Fish partner hefur síðustu daga verið að auglýsa veiðileyfi á samfélagsmiðlum með miklum afslætti. Hann segir raunar að aðsóknin hafi verið slík að vefur fyrirtækisins hafi hrunið. „Við erum víkingar og munum standa okkur,“ segir hann spurður hvernig hann meti framtíð fyrirtækisins.

Málið í hnotskurn

Stangveiði velti árið 2013 um 20 milljörðum á Íslandi, samkvæmt upplýsingum frá Veiðimálastofnun. Frá árinu 2013 til 2018 lét nærri að ferðamannafjöldi á Íslandi hafi þrefaldast svo óhætt er að gera ráð fyrir umtalsvert meiri veltu. Vegna kórónuveirunnar og þeirra hamla sem settar hafa verið á ferðalög fólks sjá veiðiréttarhafar fram á erfitt sumar. Þeir sem áttu bókuð veiðileyfi í sumar hafa flestir afboðað komu sína eða verið færðir til næsta árs. Veiðiréttarhafar eru bundnir af samningum við veiðifélög landeigenda og ber að greiða rentu vegna veiðiréttarins. Ef sumarið fer á versta veg er ólíklegt að veiðiréttarhafar geti staðið við sínar skuldbindingar.

Þessi grein birtist fyrst á Mannlíf.is
„Þetta lítur helvíti illa út“

Boris Johnson forsætisráðherra Bretlands hefur verið lagður inn á sjúkrahús til rannsókna, en tíu dagar eru síðan hann greindist með COVID-19 kórónaveiruna.

Johnson var lagður inn nú í kvöld samkvæmt læknisráði, eins og segir í tilkynningu frá skrifstofu forsætisráðherra.

Johnson hefur sinnt störfum sínum heiman frá sér að Downingsstræti 10 frá því að hann greindist.

Þessi grein birtist fyrst á Mannlíf.is
Boris Johnson lagður inn á sjúkrahús

„Ég náði nú reyndar bara að vera í vinnunni í fjóra daga áður en ég fór heim í sóttkví og sit nú á fjarfundum. Mér líst þó afskaplega vel á starfið hjá Landsvirkjun, greinilega fagfólk í öllum sætum og mjög margslungið félag með 18 aflstöðvar, sem ég myndi helst vilja fara hringinn í sumar til að skoða ef það verður ferðaleyfi. Kannski bara á rafmagnsbíl," segir Ragnhildur Sverrisdóttir.

Töluverð skjálftavirkni hefur verið á Reykjanesi frá áramótum og sérstaklega við fjallið Þorbjörn. Talað hefur verið um mögulega kvikusöfnun á svæðinu en einungis nokkur hundruð metrum frá fjallinu er Bláa lónið.

Svo virðist sem íslensk heimili hafi nýtt sér vaxtalækkanir síðustu missera til þess að endurfjármagna eða festa kaup á húsnæði á betri kjörum. Síðasta hálfa árið til loka febrúar hafa nær öll hrein ný lán bankanna til húsnæðiskaupa heimilanna verið á breytilegum vöxtum samkvæmt tölum sem Seðlabankinn birti í síðustu viku yfir hrein ný útlán bankakerfisins sem eru ný lán að frádregnum umfram- og uppgreiðslum eldri lána.

Sjóvá hefur ákveðið að lækka iðgjöld af bifreiðatryggingum einstaklinga með því að fella niður gjalddaga þeirra í maí. Þetta kemur fram í fréttatilkynningu frá tryggingafélaginu.

Sérfræðistéttir landsins glíma, líkt og aðrir, við afleiðingar veirufaraldursins og afleidd efnahagsleg áhrif. Óvissan í efnahagslífinu flækir vinnu endurskoðenda og skýringar ársreikninga sem stóðust skoðun í gær geta verið orðnar úreltar á morgun. Formaður Lögmannafélags Íslands (LMFÍ) segir stöðuna nú sérstaklega slæma fyrir einyrkja sem gerðu út á sakamál. Þá hefur fyrirkomulag sýninga á fasteignum farið nokkur ár aftur í tímann, það er opin hús hafa nú vikið fyrir einstaklingssýningum.

Ívar Ingimarsson framkvæmdastjóri gistiheimilanna Birtu og Olgu segir að við flugbann Trumps hafi grundvöllur rekstrarins hrunið og leggur áherslu á að áhrif veirusýkingarinnar séu ekki bara vandamál ferðaþjónustunnar. Eins og Viðskiptablaðið hefur fjallað um hafa ferðaþjónustufyrirtæki séð gríðarlegar afbókanir á stuttum tíma síðustu daga marsmánaðar og væntingar um metvor að engu orðnar. 

Þó álverð hafi hrunið í upphafi árs er bót í máli fyrir Norðurál á Grundartanga að raforkuverð sem félagið greiðir Landsvirkjun hefur lækkað enn meira. Landsvirkjun sér álverinu fyrir um þriðjungi af raforkunni sem álverið nýtir en Orkuveita Reykjavíkur og HS Orka sjá um afganginn.

Úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála vísaði í vikunni frá kæru Pizza-Pizza ehf., rekstraraðila Domino‘s á Íslandi.

Samherji fékk í vikunni undanþágu frá yfirtökuskyldu á Eimskip frá fjármálaeftirliti Seðlabankans, eftir að hafa boðað yfirtökutilboð en svo fallið frá því.

Til marks um áhrif kórónuveirunnar á fasteignafélögin hafa tvö þeirra, Reitir og Eik, nú þegar tekið afkomuspá sína úr gildi fyrir árið í ár vegna mikillar óvissu um efnahagsleg áhrif faraldursins. Fyrstu áhrifanna á félögin mun eflaust gæta vegna hótela sem eru leigutakar félaganna. Þegar eignasöfn þeirra eru skoðuð er stærstur hluti hótela hjá Reitum eða um 20%. Hjá Eik er hlutfallið 11% auk þess sem félagið á og rekur hótelið 1919 við Pósthússtræti sem hefur ekki enn verið lokað en fram kom í tilkynningu frá Eik að rekstrarkostnaður hótelsins á meðan möguleg lokun varir er áætlaður um 10-12 milljónir króna á mánuði. Þessu til viðbótar hefur verslunum og veitingastöðum sem eru leigutakar félaganna verið lokað tímabundið vegna ástandsins.

ORÐRÓMUR

Það hefur farið lítið fyrir Össuri Skarphéðinssyni, fyrrverandi utanríkisráðherra, undanfarið. Össur var um áratugaskeið afar áberandi í opinberri umræðu og sýndi í senn snerpu og vopnafimi í átökum við pólitíska andstæðinga. Nú situr hann á friðarstóli á Vesturgötu. Hann er þó ekki aðgerðarlaus því undanfarin misseri hefur hann unnið að rannsókn á grænlensku samfélagi með það fyrir augum að efla tengsl grannans í vestri og Íslands.

rt@birtingur.is

Þessi grein birtist fyrst á Mannlíf.is
Össur á friðarstóli

Rúmlega 90 prósent forsvarsmanna fyrirtækja telja að tekjur muni minnka milli annars ársfjórðungs í fyrra og sama fjórðungs í ár, vegna áhrifa COVID 19 á íslenskt atvinnulíf og nemur lækkunin að meðaltali 50%.

Þetta kemur fram í nýrri könnun Maskínu fyrir Samtök atvinnulífsins sem tók til 1.803 forsvarsmanna fyrirtækja sem eiga aðild að SA á tímabilinu 26. – 31. mars 2020. Svarhlutfall var 37%.

Forsvarsmenn fyrirtækjanna voru beðnir um mat þeirra á breytingu tekna fyrirtækjanna milli mars 2019 og mars 2020. Niðurstaðan er sú að 80 prósent telja að þær minnki, 15 prósent að þær standi í stað og 5 prósent að þær aukist. Minnkun tekna er að meðaltali áætluð 37 prósent en hjá þeim sem svara að hún minnki nemur samdrátturinn tæplega 50%.

Samkvæmt niðurstöðum gripu um 90 prósent af íslenskum atvinnurekendum til hagræðingaraðgerða vegna ástandsins og þar af var skert starfshlutfall starfsmanna algengasta aðgerðin. Þar á eftir kom niðurskurður annars rekstrarkostnaðar.

Uppsagnir voru tæplega sex þúsund vegna COVID-19 og var langstærstur hluti uppsagna í ferðaþjónustu og flutningum.

Heildarniðurstaðan var sú að áætlaður fjöldi uppsagna nam 2,6 prósent af starfsmannafjöldanum. Sú niðurstaða samsvarar 5.700 störfum.

„Um 24 þúsund eru komnir í skert starfshlutfall af sömu ástæðum. Sú tala er nokkuð lægri en fjöldi umsókna um hlutabætur hjá Vinnumálastofnun föstudaginn 3. apríl, en þær nema um 30 þúsund. Sá mismunur sýnir vel hversu hratt forsendur breytast frá degi til dags,“ segir á vef SA.

Um helmingur notenda hlutabótaúrræðisins starfa í flutningum og ferðaþjónustu, þar á eftir kemur verslun og önnur þjónusta.

Forsvarsmenn fyrirtækjanna voru spurðir um hversu lengi þeir teldu að áhrif COVID-19 muni vara á rekstur fyrirtækjanna. Flestir, eða 30 prósent, töldu áhrifin vara í þrjá til fjóra mánuði og fjórðungur taldi áhrifin standa í fimm til sjö mánuði. Svipað margir eða 29 prósent, töldu áhrifin vara lengur en tíu mánuði og að meðaltími áhrifanna er áætlaður 8 mánuðir.

Rúmlega 90 prósent forsvarsmanna fyrirtækja telja að tekjur muni minnka milli annars ársfjórðungs í fyrra og sama fjórðungs í ár, vegna áhrifa COVID 19 á íslenskt atvinnulíf. Minnkun tekna er að meðaltali áætluð 50 prósent en hjá þeim sem svara að hún minnki nemur samdrátturinn tæplega 55 prósent. 80 prósent forsvarsmanna íslenskra fyrirtækja telja að tekjur muni minnka í marsmánuði á milli ára. Þetta kemur fram í nýrri könnun Maskínu, fyrir Samtök atvinnulífsins.

Um 90 prósent af íslenskum atvinnurekendum gripu til hagræðingaraðgerða vegna ástandsins og þar af var skert starfshlutfall starfsmanna algengasta aðgerðin. Þar á eftir kom niðurskurður annars rekstarkostnaðar.

Uppsagnir voru tæplega 6 þúsund vegna COVID 19. Langstærstur hluti í ferðaþjónustu og flutningum. Um 24 þúsund eru komnir í skert starfshlutfall af sömu ástæðum. Sú tala er nokkuð lægri en fjöldi umsókna um hlutabætur hjá Vinnumálastofnun föstudaginn 3. apríl, en þær nema um 30 þúsund. Sá mismunur sýnir vel hversu hratt forsendur breytast frá degi til dags, en könnunin var gerð á tímabilinu 26. til 31. mars.

Mest notkun hlutabótaúrræðisins er í flutningum og ferðaþjónustu, eða helmingur áformaðra skertra starfshlutfalla, en þar á eftir kemur verslun og önnur þjónusta.

Forsvarsmenn fyrirtækjanna voru spurðir um hversu lengi þeir teldu að áhrif COVID-19 muni vara á rekstur fyrirtækjanna. Flestir, eða 30 prósent, töldu áhrifin vara í þrjá til fjóra mánuði og fjórðungur taldi áhrifin standa í fimm til sjö mánuði. Allmargir, eða 29 prósent, töldu áhrifin vara lengur en tíu mánuði og að meðaltími áhrifanna er áætlaður 8 mánuðir.

Tekjur fyrirtækja í mars 2020 samanborið við mars 2019
Forsvarsmenn fyrirtækjanna voru beðnir um mat þeirra á breytingu tekna fyrirtækjanna milli mars 2019 og mars 2020. Niðurstaðan er sú að 80 prósent telja að þær minnki, 15 prósent að þær standi í stað og 5 prósent að þær aukist. Minnkun tekna er að meðaltali áætluð 37 prósent en hjá þeim sem svara að hún minnki nemur samdrátturinn tæplega 50%.

Tekjur fyrirtækja á öðrum ársfjórðungi 2020 samanborið við sama fjórðung 2019
Forsvarsmenn fyrirtækjanna voru beðnir um mat þeirra á breytingu tekna fyrirtækjanna milli annars ársfjórðungs, frá apríl fram til júní, 2019 og sama fjórðungs 2020. Niðurstaðan er sú að 92 prósent þeirra telja að tekjur minnki, 5 prósent að þær standi í stað og 3 prósent að þær aukist. Minnkun tekna er að meðaltali áætluð 50 prósent en hjá þeim sem svara að hún minnki nemur samdrátturinn tæplega 55 prósent.

Hagræðingaraðgerðir vegna áhrifa faraldursins
Forsvarsmenn voru spurðir um hvort fyrirtæki þeirra hefði gripið til hagræðingaraðgerða, eða komi til með að grípa til hagræðingaraðgerða, vegna COVID-19.  Ef svo er hvers konar aðgerða hefur verið, eða verður, gripið til. Gefnir voru sjö svarmöguleikar; Ekki gripið til hagræðingaraðgerða, skert starfshlutfall starfsmanna, uppsagnir starfsmanna, skert þjónusta, styttur þjónustu- eða rekstrartími, dregið úr öðrum rekstrarkostnaði eða annað. Niðurstaðan er sú að tæplega 90 prósent höfðu gripið til hagræðingaraðgerða og var skert starfshlutfall starfsmanna algengasta aðgerðin en þar á eftir kom niðurskurður annars rekstrarkostnaðar.

Áætlaður fjöldi uppsagna
Forsvarsmenn voru spurðir um áætlaðan fjölda uppsagna starfsmanna vegna COVID-19. Heildarniðurstaðan var sú að áætlaður fjöldi uppsagna nam 2,6 prósent af starfsmannafjöldanum. Sú niðurstaða samsvarar 5.700 störfum og er langstærstur hluti þeirra í ferðaþjónustu og flutningum.

Áætlanir um minnkað starfshlutfall
Forsvarsmenn voru spurðir um áætlanir um fjölda þeirra sem yrði boðið lægra starfshlutfall í fyrirtækinu. Heildarniðurstaðan fyrir atvinnulífið í heild er 24.000 starfsmenn. Sú tala er nokkuð lægri en fjöldi umsókna um hlutabætur hjá Vinnumálastofnun föstudaginn 3. apríl, en þær nema um 30 þúsund. Sá mismunur sýnir vel hversu hratt forsendur breytast frá degi til dags, en könnunin var gerð á tímabilinu 26. til 31. mars.

Mest notkun hlutabótaúrræðisins er í flutningum og ferðaþjónustu, eða helmingur áformaðra skertra starfshlutfalla, en þar á eftir kemur verslun og önnur þjónusta.

Varanleiki efnahagslegra áhrifa faraldursins
Forsvarsmenn voru spurðir um hversu lengi þeir teldu að áhrif COVID-19 muni vara á rekstur fyrirtækjanna. Flestir, eða 30 prósent, töldu áhrifin vara í 3-4 mánuði og fjórðungur taldi áhrifin standa í 5-7 mánuði. Allmargir, eða 29 prósent, töldu áhrifin vara lengur en 10 mánuði og meðaltími áhrifanna er áætlaður 8 mánuðir.

Markmið og úrvinnsla könnunarinnar
Könnunin var gerð til að meta efnahagsleg áhrif Covid-19 faraldursins á fyrirtæki og starfsmenn þeirra. Hún fór fram 26. – 31. mars 2020 og var lögð fyrir 1.803 forsvarsmenn fyrirtækja sem eiga aðild að SA. 674 svöruðu, sem gerir 37 prósent svarhlutfall.

Heildarniðurstöður voru fengnar með því að nota upplýsingar Hagstofunnar um fjölda starfandi samkvæmt skráargögnum árið 2019 og skiptingu þeirra á atvinnugreinar. Auk þess er stærðardreifing fyrirtækjanna sem svöruðu könnuninni notuð til að áætla fjölda uppsagna og fjölda starfsfólks í skertu starfshlutfalli.

Fjöldi starfandi árið 2019 samkvæmt skráargögnum Hagstofunnar var 201.400. Þar af störfuðu 142.700 í atvinnulífinu, sem könnunin tekur til, en 58.700 störfuðu hjá hinu opinbera og í landbúnaði. Starfsmannafjöldi fyrirtækjanna sem þátt tóku í könnuninni var 41.000. Neðangreind tafla sýnir vægi svarenda í könnuninni skipt eftir atvinnugreinum samanborið við skiptingu Hagstofunnar. stærsta breytingin í úrvinnslunni felst í því að vægi byggingariðnaðar er minnkað og vægi verslunar er aukið.

Skaðabótamáli Arnarlóns ehf. gegn Dalabyggð, vegna riftunar á kauptilboði í Laugar í Sælingsdal, var vísað frá dómi með úrskurði Héraðsdóms Vesturlands. Félagið, sem er í eigu Þórhalls Arnar Hinrikssonar og Helgu Óskar Hannesdóttur, krafðist 17 milljóna króna í bætur vegna útlagðs kostnaðar að viðbættum bótum vegna hagnaðarmissis vegna riftunarinnar sem eftir ætti að meta af matsmanni.

Sex mánaða lenging lána dugir ekki fyrir ferðaþjónustufyrirtæki á landsbyggðinni, þar sem lítil sem engin innkoma er yfir háveturinn, að sögn Ívars Ingimarssonar, eiganda gistihúss á Austurlandi. COVID-19 ekki bara vandamál ferðaþjónustunnar því virðiskeðja hennar liggi út um allt.

Kórónuveiran COVID-19 hefur víða um heim snúið lífi fólks og heilu hagkerfunum á hvolf. Ferðabönn eru víða í gildi, auk samkomubanna og sums staðar útgöngubanna. Í gær voru staðfest smit í heiminum orðin tæplega 900 þúsund talsins og höfðu ríflega 40 þúsund látist af völdum veirunnar skæðu.

Á dögunum var liðið eitt ár frá því að lággjaldaflugfélagið Wow air söng svanasöng sinn, en fimmtudaginn 28. mars greindi félagið frá því að það hefði hætt starfsemi. Óhætt er að segja að skipst hafi á skin og skúrir í sögu félagsins, en það var stofnað í nóvember árið 2011 og hóf áætlunarflug í lok maí árið 2012. Stofnendur félagsins voru Skúli Mogensen, Matthías Imsland og Baldur Oddur Baldursson.

Hugbúnaðarfyrirtækið DK hugbúnaður hagnaðist um 181 milljón króna á síðasta ári og jókst hagnaður félagsins um 75 milljónir milli ára.